Kilka wiadomości na temat dyni - Słupsk, Miejski Portal Edukacyjny

Ciekawostki na temat dyni

Dynia – gatunek rośliny z rodziny dyniowatych. Pochodzi z Ameryki Środkowej

i Południowej. Były uprawiane już 3000 lat przed naszą erą. Główne rejony uprawy to obecne tereny Meksyku, Gwatemali i południowe rejony USA.

Budowa dyni:

Łodyga - płożąca się lub wspinająca, gruba, o długości do 10 m.

Liście - 5-7 klapowe, długoogonkowe, duże z zaokrąglonymi klapami oddzielonymi od siebie dość płytkimi zatokami.

Kwiaty - rozdzielnopłciowe, żółte, lekko pachnące. Roślina jednopienna. Kwiaty żeńskie wyrastają pojedynczo, mają dzwonkowaty, 5-ząbkowy kielich, dużą lejkowatą, 5-łatkową koronę (o szerokości do 10 cm), 1 słupek. Kwiaty męskie wyrastają pęczkami w kątach liści i mają 5 zrośniętych pręcików. Kwiaty dyni są duże, z żółtą lub kremową koroną, rozdzielnopłciowe, męskie i żeńskie prawie tej samej wielkości. Kwiaty występują pojedynczo w kątach liści. Kwiaty męskie mają długie szypułki i występują blisko nasady pędu, natomiast kwiaty żeńskie o krótkich szypułkach w dalszych węzłach. Kwiat dyni składa się zwykle z trzech owocolistków (czasami 4-5 ), których brzegi tworzą łożysko. Zalążnia jest dolna, podzielona na trzy komory. Krótkie i grube znamię jest trzyczęściowe. Działki kielicha i korony są pięciodzielne. Nitki pręcikowe są wolne, natomiast pylniki są zrośnięte i tworzą rodzaj kolumny. Oba typy kwiatów produkują nektar

Owoc - owoc dyni jest jagodą fałszywą o zróżnicowanym kształcie i różnej wielkości, zależnie od odmiany, zrośniętą z dnem kwiatostanu stanowiącego zewnętrzną, mięsistą jego warstwę okrytą twardniejącą - w miarę dojrzewania - niezbyt grubą, zieloną, żółtą lub pomarańczową skórką. Średnia waga owoców ok. 50 kg. Wyrasta na miękkiej szypułce. Rozwój pierwszych owoców hamuje rozwój następnych. Rośliny danej odmiany po wytworzeniu określonej liczby owoców zrzucają kolejne zawiązki. W jednym owocu znajduje się średnio 100-400 nasion okrytych łupiną.

System korzeniowy - system korzeniowy składa się z korzenia głównego dochodzącego do 2 m i więcej, i odchodzącej od niego sieci korzeni bocznych leżących blisko powierzchni ziemi. System korzeniowy charakteryzuje się bardzo szybkim tempem wzrostu (do około 1 m dziennie )

Dynia uprawiana jest jako warzywo. Owoce są jadalne. Miąższ owoców jest jadalny pougotowaniu, można go też kandyzować i wytwarzać marmoladę. Cenione są również pestki dyni: zarówno do bezpośredniego spożycia, jak również w postaci tłoczonego z nich oleju.

Właściwości odżywcze

Dynia, choć sama brzuchata, należy do warzyw niskokalorycznych, bogatych w witaminy i składniki mineralne. Zawiera witaminy C, D, B1, B2, PP, kwas foliowy i dużą dawkę beta-karotenu (zwłaszcza pomarańczowa odmiana), mającego działanie antyutleniające, które z kolei przeciwdziała nowotworom i chorobom układu krążenia. Pestki obfitują w duże ilości cynku i lecytyny, a sok z dyni jest najlepszym połączeniem żelaza, miedzi, magnezu i potasu. Jedzenie dyni na pewno wzmacnia układ odpornościowy, pobudza trawienie, obniża poziom tłuszczów we krwi, pomaga zredukować tkankę tłuszczową, działa uspokajająco i pomaga w dolegliwościach nerek.